زیارت چه‌قدر می‌تواند آسیب‌ها و ناملایمات اجتماعی را کاهش دهد؟
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۲۴۷۶۳
ایسنا/خراسان رضوی دبیر هیات اندیشه‌ورز زیارت آستان قدس رضوی گفت: با توجه به اینکه ناملایمات اجتماعی زیادی مانند اعتیاد، طلاق، بالا رفتن سن ازدواج جوانان یا کودکان کار و ... وجود دارد، حضور در زیارتگاه‌ها می‌تواند برای آرامش روح و روان افراد موثر باشد و این امر می‌تواند افراد را از رفتن به دادگاه منصرف کند و با آرامشی که به دست می‌آورند می‌توانند نسبت به آن موضوع بهتر تصمیم بگیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت‌الاسلام سیدرضا شیرازی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص فلسفه زیارت و نقش آن در جامعه دینی، اظهار کرد: زیارت یک نوع عبادت است که پیوند با خدا و جنبه روحی و معنوی زائر را تقویت می‌کند. اگر زائر با این هدف که می‌خواهد عبادت کند، به زیارت مشرف شود و معنویتی را که در پی انجام زیارت ایجاد می‌شود کسب کند در مسیر عبودیت برای خدا گام برداشته است.
وی افزود: همانطور که به کرات در قرآن آمده، یکی از آن کنش‌های انسانی هر فرد در طول عمر این است که بعد از مرگ به دیدار و زیارت خدا برود. از جمله زیارت‌هایی که انسان در زمان حیات خود انجام می‌دهد؛ زیارت خانه خدا، رفتن به زیارت ائمه اطهار(ع)، زیارت اهل قبور و زیارت برادران دینی است که تمامی آنها به دنبال به دست آوردن معنویت و آماده‌سازی برای زیارت نهایی و رسیدن به لقاح الله هستند.
استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی با بیان اینکه فلسفه‌های جانبی دیگری را می‌توان برای زیارت در نظر گرفت، تصریح کرد: اکنون نماد شیعه در جهان، زیارت اربعین یا زیارتگاه‌هایی که در بین مسلمانان شیعه وجود دارد و آنها را از دیگران متمایز می‌کند، است، زیرا اهل سنت زیارت‌هایی مانند شیعیان را ندارند. بنابراین، انجام چنین زیارت‌هایی باعث هویت‌بخشی به شیعه و تمایز آنها از باقی مسلمانان است.
وی عنوان کرد: مکان‌های زیارتی فلسفه دیگری از زیارت هستند که به عنوان شتاب‌دهنده استجابت دعا یا از بین بردن موانع استجابت دعا بیان می‌شوند. همچنین آشنا کردن افراد و مکلفین به اینکه در چه زمان‌هایی و در کدام مکان‌ها بروند و حاجت‌های خود را از خدا بخواهند و سریعتر به خواسته‌های خود دست یابند را هم می‌توان از مباحث فلسفه زیارت دانست.
شیرازی در خصوص آثار روحی روانی که زیارت در پی دارد، بیان کرد: یکی از آثار روحی و روانی که می‌تواند برای افراد مشهود باشد؛ تخلیه اضطراب‌ها و فشارها، احساس پاک شدن و خالص شدن در مکان‌های زیارتی است. زمانی که انسان‌ها به زیارتگاه‌ها می‌روند و آن حالت پاکی و خالص شدن را حس می‌کنند، معمولا تصمیم به دوری از خصلت‌های بد، اخلاق‌های ناشایست و یا عدم تکرار خطاهای گذشته می‌گیرند و خود را برای کارهای نیک آماده می‌کنند.
وی اضافه کرد: اگر از نظر اجتماعی به آثار روحی و روانی زیارت در افراد نگاه کنیم، می‌توانیم به وحدت کلمه مسلمانان دست پیدا کنیم. همانطور که در زیارت خانه خدا و زیارت اربعین میان شیعیان وحدتی وجود دارد که هماهنگی میان آنها را به لحاظ اجتماعی نشان می‌دهد. معمولا در زیارتگاه‌های مختلف، نهادهای خیری مانند آستان قدس رضوی و بنیاد کرامت رضوی تشکیل می‌شود و فعالیت‌های اجتماعی انجام می‌دهند که این امر باعث می‌شود زائران با نیازمندان همدلی و در جهت رفع نیازمندی نیازمندان و فقرا گامی بردارند.
دبیر هیات اندیشه‌ورز زیارت آستان قدس رضوی ادامه داد: از جمله مواردی که در زیارتگاه‌ها تحقق پیدا می‌کند وضع و خطابه، تبلیغات دینی و اشارات معرفتی است که باعث بالا رفتن میانگین سواد معرفتی در بین جامعه می‌شود.
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه آیا زیارت می‌تواند آسیب‌ها و ناملایمات اجتماعی را کاهش دهد، خاطرنشان کرد: متاسفانه در این رابطه و در نگاه شیعی به زیارت کم‌کاری‌هایی اتفاق افتاده که از زیارت بهره‌های کامل گرفته نمی‌شود و تنها کارکرد عبادی و سیاسی زیارت مطرح است. بنابراین، ما می‌توانیم از این درخت پر ثمر زیارت میوه‌های مختلفی بچینیم و از پدیده‌های مشابه زیارت مانند توریسم یا گردشگری بهره‌های مختلفی را کسب کنیم.
شیرازی بیان کرد: با توجه به اینکه ناملایمات اجتماعی زیادی مانند اعتیاد، طلاق، بالا رفتن سن ازدواج جوانان یا کودکان کار و ... وجود دارد، حضور در زیارتگاه‌ها می‌تواند برای آرامش روح و روان افراد موثر باشد و این امر می‌تواند افراد را از رفتن به دادگاه منصرف کند و با آرامشی که به دست می‌آورند می‌توانند نسبت به آن موضوع بهتر تصمیم بگیرند.
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه آداب زیارت تا چه اندازه از سوی مردم به درستی انجام می‌شود، اظهار کرد: برای امر زیارت یک آداب ظاهری و یک آداب باطنی وجود دارد که هر کدام از این آداب اهدافی را برای زائران به همراه دارد، به عنوان مثال فردی که برای وضعیت جسمانی و سلامت خود به یک شهر زیارتی می‌آید و در کنار آن کار، زیارت خود را نیز انجام می‌دهد که آداب ظاهری زیارت است. آداب باطنی زیارت به این صورت است که فرد با هدف زیارت به یک شهر زیارتی سفر می‌کند و در کنار آن فعالیت‌های دیگری را هم انجام می‌دهد.
اماکن زیارتی یکی از نقاط درخشان برای حضور زائران هستند
استادیار پژوهشکده علوم اسلامی رضوی در خصوص نقش مکان‌های زیارتی در زیارت درست، گفت: متولیان اماکن زیارتی تمام تلاش خود را انجام می‌دهند تا خدمات و شرایط خوبی را برای زائران فراهم کنند و قطعا مکان‌های زیارتی نقش بسیار مهمی در این زمینه دارند. طبیعتا جذب زائران داخلی و خارجی در اماکن مذهبی می‌تواند بسیار اثرگذار باشد، چراکه اماکن زیارتی یکی از نقاط درخشان برای حضور زائران هستند که تمام دلباختگان به ائمه اطهار در این مکان‌های مذهبی حضور پیدا می‌کنند و از این فرصت برای راز و نیاز با اهل بیت استفاده می‌کنند.
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه یک مکان مذهبی خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد، افزود: با توجه به هدف و فلسفه زیارت، یک مکان مذهبی خوب باید شرایط را به گونه‌ای طراحی کند که زائران به آن هدف و فلسفه زیارت دست یابند و در این جهت تلاش‌های زیادی می‌شود اما گاهی اوقات به دلیل وجود نهادهای مختلف همدیگر را خنثی می‌کنند، به عنوان مثال اگر زائری بخواهد در خلوتی مشغول عبادت با خدای خود باشد، صداهایی که از بلندگوها شنیده می‌شود تمرکز و خلوت او را به هم می‌زند.
شیرازی گفت: افراد به این دلیل در مکان‌های مذهبی حضور پیدا می‌کنند تا سواد معرفتی خود را افزایش دهند اما گاهی اوقات مسائلی به وجود می‌آید که فرصت برای افزایش سواد معرفتی کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل مکان‌های مذهبی باید به گونه‌ای باشند که با برنامه‌ریزی‌های درست و همچنین ساختن بناهایی مناسب باعث شود درصد بیشتری از زائران به هدف خود که رسیدن به سواد معرفتی است، برسند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: زيارت زيارتگاه اماکن مذهبی آستان قدس رضوی زائر شهر زیارتی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری ناملایمات اجتماعی مکان های زیارتی زیارتگاه ها سواد معرفتی فلسفه زیارت مکان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۲۴۷۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش آسیب‌های اجتماعی در دانش‌آموزان / چرا طرح نماد ناقص اجرا شد؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، طرح «نماد» مخفف عبارت «سند ائتلاف نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان» است و اولین بار در سال ۹۴ به منظور کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان تصویب شد.
طبق این سند، آموزش و پرورش به همراه ۱۴ نهاد دیگر مکلف به اجرای نظام مراقبت از دانش‌آموزان در برابر آسیب‌های اجتماعی است. وزارت آموزش و پرورش، ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه کشور، قوه قضائیه، وزارت کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بسیج مستضعفین، سازمان بهزیستی، دانشگاه توانبخشی و سلامت اجتماعی، کمیته امداد حضرت امام خمینی (ره)، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، نیروی انتظامی، ستاد مبارزه با مواد مخدر و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تشکیل و شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی نهادهایی هستند که موظف به اجرای طرح شده‌اند.
بیشتر بخوانید طرح «بوم»؛ شکوفایی خلاقیت‌ها یا باری روی دوش معلم؟اجرای این نظام پنچ مرحله اعم از غربالگری، تشخیص، آموزش، توانمندسازی و مداخله و درمان دارد و پنج هدف ایمان، نشاط، امید، هویت و خردورزی به عنوان محورها و هدف‌های اصلی دنبال می‌کند.
ابعاد مختلف طرحامیر تجلی‌نیا، مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش درباره این طرح گفت: مدیر مدرسه با شناسایی دانش‌آموزان در معرض خطر یا آسیب‌دیده ضمن ایجاد بستر برای ارائه خدمات آموزشی، مشاوره فردی و خانوادگی و انجام مداخلات مختصر ضروری توسط افراد متخصص، در صورت نیاز به ارائه خدمات حمایتی و تخصصی یا مداخله قضائی، حسب مورد موضوع را فوراً به سازمان بهزیستی یا دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری اعلام می‌کند.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی ادامه داد: چارچوب «نماد»، با تاکید بر سه محور شناسایی، آموزش و مداخله طراحی شده است، البته فعالیت‌های ترویجی و مکمل هم مورد نظر ائتلاف است، اما هر یک از این سه محور شامل فعالیت‌های «شناسایی و غربالگری در مدارس از طریق شواهد میدانی و آزمون‌های استاندارد روانی، آزمون‌های خطرپذیری، شواهد کلینیکی و چک لیست‌ها»، «آموزش‌های رشد مدار اعم از آموزش و توانمندسازی معلمان و والدین، تولید برنامه درسی پیشگیری مربوط به هر دوره تحصیلی و منابع کمک آموزشی آن، برگزاری و اجرای دوره‌های آموزشی رشد مدار پیشگیری، اجرای فعالیت‌های مکمل و ترویجی» و «مداخلات وضعی و روانی اجتماعی اعم از اقدامات مداخله‌ای برای کاهش عوامل مخاطره‌آمیز از جمله اقدامات انتظامی و مناسب سازی فضاها، برگزاری جلسات و دوره‌های آموزشی برای خانواده‌ها به ویژه در موارد مهم، خدمات و حمایت‌های روانی اجتماعی، معاضدت‌های حقوقی و مالی مورد نیاز، مشاوره‌های خانوادگی و فردی، معاضدت‌های تحصیلی و درمان و بازتوانی» می‌شود.
وی فرایند کامل و جامع نماد را تشریح کرد و گفت: این فرایند شامل فعالیت‌های ارتقایی اعم از آموزشی و ترویجی می‌شود. «نماد» به منظور ارتقای توانمندی‌های روانی اجتماعی دانش‌آموزان بخش فعالیت‌های ارتقایی را طراحی و راه‌اندازی کرده است که شامل دو بخش آموزش‌های ارتقایی و فعالیت‌های ترویجی می‌شود. در بخش آموزش‌های ارتقایی، با طراحی کتابچه‌های مختلف این امکان فراهم شده است که دانش‌آموزان، والدین و کارکنان بتوانند به منابع آموزشی مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. در بخش فعالیت‌های ترویجی نیز امکان شرکت در فعالیت‌های مکمل و فوق برنامه از قبیل رویدادهای فرهنگی، هنری و ورزشی وجود دارد.
تجلی‌نیا تصریح کرد: بخش فعالیت‌های ارتقایی، یکی از پنج بخش اصلی برنامه ملی «نماد» است که هم به صورت مستقل و هم به صورت درهم تنیده با چهار بخش دیگر، طراحی شده است به طوری که دانش‌آموزان، والدین و مدارس، هم به صورت مستقل می‌توانند محتواهای‌های مورد علاقه خود در سامانه «نماد» را دریافت و استفاده کنند و هم بر اساس نتایج غربالگری‌ها، برای بهبود و یا تقویت یک یا چند مهارت خود از این کتابچه‌ها و نیز فعالیت‌های ارتقایی، به صورت موردی استفاده کنند.
وی درباره اقداماتی که در طرح نماد در راستای غربالگری، شناسایی و تشخیص انجام می‌شود، توضیح داد: «نماد» پرسشنامه‌هایی را طراحی و در دسترس قرار داده است تا با کمک آن، دانش‌آموزان وضعیت خود را اظهار و گزارش کنند. دانش‌آموزان دوره تحصیلی متوسطه اول و دوم با مشارکت در تکمیل این پرسشنامه‌ها، می‌توانند در تحلیل وضعیت خود مشارکت داشته باشند و از توصیه‌های مشاوران، کارشناسان و متخصصان برای بهبود یا ارتقای سلامت روانی اجتماعی، استفاده کنند. البته همین کار را والدین و معلمان نیز می‌توانند انجام دهند. چراکه در غربالگری «نماد»، پرسشنامه‌هایی نیز برای والدین و معلمان، طراحی شده است که با کمک آنها می‌توانند درباره دانش‌آموزان و فرزندان خود، نظر بدهند و از این طریق به محافظت از ایشان، کمک کنند.
پوشش ناقص طرح در مدارسمرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی روند اجرای این طرح پرداخت. یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ حدود ۵۱ درصد از دانش‌آموزان به صورت اولیه شناسایی و ۸/۱۲ درصد از آنها درمان شده‌اند. از طرفی در این گزارش آمده که شواهد نشان‌می‌دهد، آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان رو به افزایش بوده است؛ بنابراین باید دید که نواقص اجرای طرح چیست.
براساس این گزارش یکی از نواقص اجرای طرح پوشش ناقص آن است. براساس برنامه‌ریزی‌ها باید «نماد» در در سال تحصیلی ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ در همه مدارس کشور استقرار و تثبیت شده باشد اما تا این سال نسخه کامل نماد در ۲۱ هزار مدرسه یا ۱۷.۴۵ از مدارس اجرا شده البته نسخه کوتاه آن در همه مدارس اجرا شده است.
بر این اساس می‌توان گفت چتر این نظام هنوز فراگیر نیست و همه مدارس و دانش آموزان را در بر نمی‌گیرد و به دلیل یکپارچه‌سازی بخش‌هایی از آن در برهه‌هایی از زمان از دسترس خارج شد یا هنوز از دسترس خارج و هنوز سامانه برخط مقبول ارائه نشده است. از طرفی پرداخت اعتبارات این سامانه نیز با نوسان مواجه بوده و میزان پرداخت به ازای هر دانش آموز اندک است.
یکی دیگر از نواقص مطرح شده از سوی مرکز پژوهش‌ها این است که «نماد» همه آسیب‌های اجتماعی شناسایی شده را تحت پوشش ندارد. در مجموع درباره برنامه‌های پیشگیری باید گفت، اینکه تنها سراغ دانش‌آموزان (با تاکید بر دانش آموزان در معرض آسیب و آسیب دیده) رفتن به منظور پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزی و کنترل و کاهش آنها کافی نیست.
اجرای ناقص طرحغلام عباس ترکی معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستانی کل کشور هم از جمله کسانی است که نسبت به اجرای ناقص طرح انتقاداتی را مطرح کرده و گفت: متاسفانه در وزارت آموزش و پرورش طرح نماد به صورت کامل اجرا نشده است در صورتی که ۱۵ میلیون نفر جامعه دانش آموزی داریم که باید تحت پوشش این طرح قرار بگیرند. بررسی‌های ما از این حکایت دارد که کمتر از دو میلیون نفر تحت پوشش این طرح قرار گرفتند و این طرح هم ناقص اجرا شده است. بسیاری از مشکلات اجتماعی که داریم به حوزه کودک و نوجوان مربوط می‌شود و منشاء بسیاری از آسیب‌های دیگر هم در مدرسه، دبیرستان و مراکز تحصیل به وجود می‌آید.
معلمان آموزش ندیدهاندیکی از معلمان در گفت‌وگو با ایسکانیوز درخصوص نواقص اجرای طرح گفت: معلم‌ها آموزشی برای اجرای طرح «نماد» ندیده‌اند و ابعاد مختلف آن را نمی‌دانند؛ تنها فرم‌های مربوطه را در سایت نماد پر می‌کنیم. سوالات درباره مشکلات رفتاری است و شناسایی برخی از آنها نیاز به تخصص دارد و از عهده معلم خارج است.
وی افزود: آموزش تنها یک بخش ماجرا است و مهمترین مانع سر راه اجرای طرح، جمعیت زیاد دانش‌آموزان و حجم بالای کتاب‌ها است. تعداد دانش‌آموزان بسیار زیاد و حجم کتاب‌ها هم بالاست و معلم زمانی برای تمرکز بر تک تک دانش‌آموزان ندارد.
معلم عنوان کرد: از طرفی پاسخ به برخی سوالات نیازمند تعامل بیشتر با دانش‌آموز و آشنا شدن با روحیات او است اما این امکان برای معلمی که درگیر کار است، وجود ندارد. من فرصتی برای حتی یک دقیقه گفت‌وگو با دانش‌آموز ندارم و تنها برنامه‌ریزی می‌کنم که در زمان مشخص شده همه مباحث کتاب را تدریس کنم.
وی ادامه داد: معلم‌ها در مدرسه ما معمولا همه فرم‌ها را بدون گزارش مشکل ارسال می‌کنند چراکه می‌گویند یا برای تشخیص علائم یک مشکل آموزش کافی ندیده‌اند یا فرصت تعامل با دانش‌آموز را ندارند. برای مثال من چطور می‌توانم تشخیص بدهم که دانش‌آموز افکار خودکشی دارد یا مبتلا به خودآزاری است. این طرح تقریبا پنج سال است که در مدرسه ما اجرا می‌شود اما تغییری درخصوص سلامت روانی دانش‌آموزان ایجاد نشده است.
به گزارش ایسکانیوز، ۹ سال از آغاز اجرای این طرح گذشته اما زمانی که مشکلات زیرساختی مانند کمبود معلم، حجم بالای کتاب‌های درسی و کمبود مدرسه در کشور وجود دارد، نمی‌توان از معلم انتظار داشت که زمان خود را صرف ارتقای سلامت روان دانش‌آموز کند.
انتهای پیام /
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است